Sunday, October 1, 2000

Mohammad-Hossein Shahriar

_______________

محمد حسین شهریار
___________________

سهندیه


شاه داغیم ، چال پاپاغیم ، ائل دایاغیم ، شانلی سهندیم ،ه
باشی طوفانلی سهندیم.ه
باشدا حیدر بابا تک قارلا – قیروولا قاریشیب سان ،ه
سؤن ایپک تئللی بولود لارلا افقدا ساریشیب سان ،ه
ساواشارکن باریشیب سان.ه

گؤیدن الهام آلالی سِئرّی سماواته دئیه رسن ،
ه
هله آغ کورکی بورون ، یازدایاشیل دؤن دا گئیه رسن ،ه
قؤرادان حالوا یئیه رسن.ه

دؤشلرونده صونالار سینه سی تک شوخ ممه لرده ،
ه
نه شیرین چشمه لرین وار.ه
اؤ یاشیل تئللری ، یئل هؤرمه ده آینالی سحرده ،ه
عشوه لی ائشمه لرین وار.ه
قؤی یاغیش یاغسادا یاغسین ،ه
سئل اؤلوب آخسادا آخسین ،ه
یانلاروندا دره لروار ،ه
قؤی قلمقا شلارین اوچسون فره لرله، هامی باخسین ،ه
دؤشلرونده هئره لروار ،ه
اؤ ، اتک لرده نه قیزلار یاناغی لاله لرین وار ،ه
قوزولار اؤتلایاراق ، نی ده نه خؤش ناله لرین وار ،ه
آی کیمی هاله لرین وار.ه

گول چیچکدن بزه ننده ، نه گلین لر کیمی نازین ،
ه
یئل اسنده اؤ سولاردا نه ده رین راز-نیازسن ،ه
اؤینایارگوللو قوتازین.ه
تیتره ییر ساز تئلی تک شاخه لرین چایدا- چمنده ،ه
یئل اؤ تئللرده گزه نده ، نه کؤراؤغلی چالی سازین ،ه
اؤرده گون خلوت ائدیب گؤلده پری لرله چیمنده ،ه
قؤل- قاناددان اؤنا آغ حوله آچار غمزه لی قازین .ه
قیش گئده ر ، قؤی گله یازین.ه
هله نؤروز گولی وار ، قار چیچگین وار ، گله جکلر ،ه
سئل – یاغیشدا یویونارکن ده گونش له گوله جکلر ،ه
اؤزلرین تئز سیله جکلر.ه

قیشدا کهلیک هوسی له ، چؤله قاچدیقجا جوانلار.
ه
قاردا قاقیلدایاراق نازلی قلمقاشلارین اؤلسون!ه
یاز ، اؤدؤشلرده ناهار منده سین آچدیقجا چؤبانلار ،ه
بؤللی ، سودلی سورولر ، دادلی قاووتماشلارین اؤلسون!ه

آد آلیب سندن اؤ شاعر کی ، سن اؤندان آد آلارسان ،
ه
اؤنا هر داد وئره سن ، یوز اؤ مقابل داد آلارسان ،ه
تاریدان هر زاد آلارسان.ه
آداش اؤلدوقدا ، سن اؤنلا ، داها آرتین اوجالارسان ،ه
باش اوجالدیقجا دماوند داغیندان باج آلارسان ،ه
شئر الیندن تاج آلارسان!ه
اؤردا شعرین ، ادبین شاه داغیدیر ، شانلی سهندی ،ه
اؤردا سن تک ، آتار اولدوزلارا شعریله کمندی ،ه
اؤردا سیمرغ دن آلماقدادی فندی ،ه
شعر یازاندا قلمیندن باخاسان دُر سپه لندی ،ه
سانکی اولدوزلار الندی ،ه
سؤز دئینده گؤروسن قاتدی گولی ، پسته نی قندی ،ه
یاشاسین شاعر افندی!ه

اؤ نه شاعر ، کی داغین وصفینه مصداق اؤنی گؤردوم ،
ه
من سنون تک اوجالیق مشقینه مشّاق اؤنی گؤردوم ،ه
عشقه ، عشق اهلینه مشتاق اؤنی گؤردوم .ه
اؤ نه شاعر ، کی خیال مرکبینه شووشیغایاندا ،ه
اؤ نهنگ آت آیاغین تؤزلی بولودلاردا قؤیاندا ،ه
لوله لنمکده دی یئر – گؤی ، نئجه طومار ساریاندا ،ه
گؤره جکسن اؤ زماندا :ه
نه زمان وارسا ، مکان وارسا کسیب بیچدی بیر آندا ،ه
کئچه جکلر ، نه بویاندا ، نه اؤیاندا ،ه
نه بیلیم قالدی هایاندا؟ه

باخ نه حرمت وار اؤنون ئؤز دئمیشی توک پاپاغیندا ،
ه
شعرینین تاجی اگیلمیش باشی دورموش قاباغیندا ،ه
باشینا ساوریلان اینجی ، چاریق اؤلموش آیاغیندا ،ه
وحی دیر شعری ، ملک لردی پئچیلدیر قولاغیندا.ه
شهدی وار بال دؤداغیندا.ه

اؤدا داغلار کیمی شأنینده نه یازسام یاراشاندیر.
ه
اؤدا ظالم قؤپاران قارلا ، کولک له دوروشاندیر.ه
قودوزا ، ظالیمه قارشی سینه گرمیش ، ووروشاندیر.ه
قودوزون کورکونه ، ظالیم بیره لر تک داراشاندیر.ه
آمما وجهینده فقیر خلقی اگیلمیش سؤروشاندیر.ه
قارا ملتده هنر بولسا ، هنر له آراشاندیر.ه
قارالارلا قاریشاندیر،ه
ساریشاندیر!ه

گئجه حققین گؤزودیر ، طور تؤره تمیش اؤجاغیندا ،
ه
اری ییب یاغ تک اورکلردی یانیرلار چیراغیندا ،ه
می ، محبتدن ایچیب لاله بیتیبدیر یاناغیندا ،ه
اؤ بیر اؤغلان کی ، پری لر سو ایچه رلر چاناغیندا ،ه
اینجی قاینار بولاغیندا ،ه
طبعی بیر سئوگلی بولبول کی ، اؤخور گول بوداغیندا ،ه
ساری سونبول قوجاغیندا ،ه
سولار افسانه دی سؤیله ر اؤنون افسونلی باغیندا ،ه
سحرین چنلی چاغیندا.ه

شاعرین ذوقی ، نه افسونلی ، نه افسانه لی باغلار ،
ه
آی نه باغلار ، کی «الف لیلی» ده افسانه ده باغلار.ه
اؤد یاخیب ، داغلاری داغلار ،ه
گول گوله رسه بولاغ آغلار.ه

شاعرین عالمی اؤلمه ز ، اؤنا عالمده زوال یؤخ ،
ه
آرزیلار اؤردانه خاطیرلیه امکاندی ، محال یؤخ ،ه
باغ جنت کیمی اؤردا «بو حرام دیر ، بو حلال » یؤخ ،ه
اؤ محبتده ملال یؤخ ،ه
اؤردا حال دیر ، داها قال یؤخ!ه

گئجه لر اؤردا گوموشده ندی ، قیزیلدان نه گونوزلر ،
ه
نه زمرد کیمی باغلاردی ، نه مرمر کیمی دوزلر ،ه
نه ساری تئللی اینه کلر ، نه آلا گؤزلو ئوکوزلر ،ه
آی نئجه آی کیمی اوزلر؟!ه

گول آغاجلاری نه طاووس کیمی چترین آچیب الوان ،
ه
«حلله» کروانیدی چؤللر ، بزه نر سورسه بو کروان ،ه
دوه کروانی ده داغلار ، یوکی اطلس دی بو حیوان ،ه
صابرین شهرینه دؤغرو ، قاطاری چکمه دی سروان ،ه
اؤ خیالیمده کی شیروان!ه

اؤردا قاردا یاغار آمما ، داها گوللر سؤلا بیلمز ،
ه
بو طبیعت ، اؤ طراوتده محال دیر ، اؤلا بیلمز ،ه
عومر پیمانه سی اؤردا دؤلا بیلمه ز .ه

اؤ افقلاردا باخارسان نه ده نیزلر ، نه بؤغازلار ،
ه
نه پریلر کیمی قوشلار قؤنوب ، اوچماقدا نه قازلار
گؤلده چیممکده نه قیزلار.
ه

بالیغ اولدوز کیمی گؤللرده ، ده نیزلرده پاریلدار ،
ه
آبشار مرواری سین سئل کیمی تؤکدوکده خاریلدار ،ه
یئل کوشولدار ، سو شاریلدار.ه

قصرلر واردی قیزلدان ، قالالار واردی عقیق دن ،
ه
«رافائیل» تابلوسی تک ، صحنه لری عهد عتیق دن ،ه
دؤیماسان کؤهنه رفیق دن.ه

جنتین باغلاری تک ، باغلاری نین حور و قصوری ،
ه
دوزولوب غرفه ده ، ایواندا ، جواهر کیمی حوری ،ه
الده حوری لری نین جام بلوری ،ه
تونگونون گول کیمی (صهبای طهوری) .ه
نه ماراقلار کی ، آییق گؤزلره رؤیادی دئییرسن ،ه
نه شافاقلارکی ده رین باخمادا دریادی دئییرسن ،ه
اویدوران جنت مأوادی دئییرسن!ه

زهره نین قصری بریلیان ، حصاری اینجی دی ، یاقوت ،
ه
قصر جادودی ، مهندسلری ، هاروت ایله ، ماروت ،ه
اؤردا «مانی» دایانیب قالمیش اؤ صورتلره مبهوت ،ه
قاپی قوللوقچو سی هاروت!ه

اؤردا شعرین ، موزیکون منبعی سرچشمه دی قاینار ،
ه
نه پریلر کیمی فواره دن افشان اؤلوب اؤینار ،ه
شاعر آنجاق اؤنو آنلار!ه

دؤلو مهتاب کیمی استخردی فواره لر ایله ،
ه
ملکه اؤردا چیمیر ، آی کیمی مهپاره لر ایله ،ه
گوللو گوشواره لرایله .ه

شعر و موسیقی شاباش اؤلمادا ، افشاندی پریشان ،
ه
سانکی آغ شاهی دیر اؤلماقدا گلین باشینا افشان ،ه
نه گلین لر کی نه انلیک اوزه سورترله ، نه کیرشان ،ه
یاخا ، نه تولکی نه دووشان!ه

آغ پری لر ، ساری کؤینکلی بولودلاردان انیرلر ،
ه
سود گؤلونده ملکه ایله چیمیرکن سئوینیرلر ،ه
سئوینیرلر ،ئویونورلار.ه
قووزایاندا هره الده دؤلو بیر جام آپاریرلار ،ه
سانکی چنگی لره ، شاعر لره الهام آپاریرلار.ه
دریا قیزلارینا پیغام آپاریرلار.ه
ده نیزین ئورتوگی ماوی ، افقین سقفی سماوی ،ه
آینادیر ، هر نه باخیرسان : یئر اؤلوب گؤی له مساوی ،ه
غرق اؤنون شعرینه راوی.ه

غرفه لر ، آی – بولود آلتیندا اؤلار تک گؤرونورلر ،
ه
گؤز آچیب یومما ، چیراغلار کیمی یاندیقدا سؤنورلر ،ه
صحنه لر چرخ فلک تک بورولوب ، گاهدا چؤنورلر ،ه
کؤلگه لیکلر سورونورلر.ه
زهره ایواندا الهه شینیلینده گؤرونورکن ،ه
باخاسان حافظی ده اؤردا جلالتله گؤره رسن ،ه
نه سئوه رسن.ه
گاه گؤره ن حافظ شیراز ایله ایواندا دوروبلار ،ه
گاه گؤره ن اؤرتادا شطرنج قورارکن اؤتوروبلار ،ه
گاه گؤره ن سازایله ، آوازایله اگلنجه قوروبلار ،ه
سانکی ساغرده ووروبلار.ه
خواجه الحان اؤخویاندا ، هامی ایشدن دایانیرلار ،ه
او نو الرله پری لر گاه اویوب ،گاه اؤیانیرلار ،ه
لاله لر شعله سی ، الوان شوشه رنگی بؤیانیرلار ،ه
نه خومار گؤزله یانیرلار.ه

قاناد ایستیر بو فضا ،قؤی قالا طرلانلی سهندیم ،
ه
ائشیت اؤز قصه می ، دستانیمی ، دستانلی سهندیم:ه
سنی «حیدربابا» اؤل نعره لریله چاغیراندا ،ه
اؤ سفیل داردا قالان ، تولکو قؤوان شئر باغیراندا
شیطانین شیللاغا قالخان قاطیری نوخدا قیراندا ،
ه
«دده قورقود» سسین آلدیم ، دئدیم: «آرخامدی» ایناندیم.ه
آرخا دوردیقدا «سهندیم» ساوالان تک هاوالاندیم ،ه
سئله قارشی قؤوالاندیم.ه
« جؤشغونون»دا قانی داشدی ،منه بیر هایلی سس اؤلدی ،ه
هر سسیز بیر نفس اؤلدی.ه
باکی داغلاری دا ، های وئردی سسه ، قیها اؤجالدی ،ه
اؤ تایین نعره لری سانکی بو تایدان دا باج آلدی ،ه
قورد آجالدیقجا قؤجالدی.ه
«راحمین» نعره سی قؤوزاندی دئیه ن تؤپلار آتیلدی ،ه
سئل گلیب نهره قاتیلدی.ه
«رستمین» تؤپلاری سسلندی دئیه ن بؤملار آچئلدی ،ه
بیزه گول – غنچه ساچیلدی
« قؤرخما گلدیم! » دئیه ، سسلرده منه جان دئدی قارداش ،
ه
منه جان – جان دئیه ره ک ، دشمنه قان قان دئدی قارداش ،ه
منه سلطان دئدی قارداش
من ده جانیم چئغیریب : جان سنه قربان دئدی قارداش
یاشا اؤغلان – سیزه داغدان دلی جیران دئدی قارداش
ائل سیزه قافلان دئدی قارداش !
ه
داغ سیزه اصلان دئدی قارداش !ه

داغلی حیدر بابانین آرخاسی هر یئرده داغ اؤلدی ،
ه
داغا – داغلار دایاغ اؤلدی .ه
آرازیم آینا چیراغ قؤیمادا ، آیدین شافاق اؤلدی ،ه
اؤ تایین نغمه سی قؤوزاندی ، اوره کلر قولاغ اؤلدی ،ه
یئنه قارداش دئیه ره ک قاچمادا باشلار آیاغ اؤلدی ،ه
قاچدیق ، اوزلشدیک آرازدا ، یئنه گؤزلر بولاغ اؤلدی ،ه
یئنه غملر قالاغ اؤلدی .ه
یئنه قارداش سایاغی سؤزلریمیز بیر سایاغ اؤلدی ،ه
وصل ایگین آلمادا ، ال چاتمادی ، عشقیم داماغ اؤلدی ،ه
هله لیک غم سارالار کن قارالار دؤندی آغ اؤلدی ،ه
آرازین سودگلی داشدی ، قایالیقلاردا باغ اؤلدی ،ه
ساری سونبوللره زلف ایچره اؤراخلار داراغ اؤلدی ،ه
یؤنجالیقلار یئنه بیلدیرچینه یای – یاز یاتاغ اولدی .ه
گؤزده یاشلار چیراغ اؤلدی ،ه
لاله بیتدی یاناغ اؤلدی ،ه
غنچه گولدی ، دؤداغ اؤلدی ،ه
نه صؤل اؤلدی ، نه ساغ اؤلدی!ه

ائلیمی –آرخامی گؤردیکده ظالیم اؤوچو قئسیلدی ،
ه
سئل کیمی ظلمی باسیلدی ، زینه آرخ اؤلدی ، کسیلدی ،ه
گول گؤزوندن یاشی سیلدی .ه
تؤر قوران اؤوچی آتین قؤومادا سیندی گئری قالدی ،ه
ئؤزی گئتدی ، تؤری قالدی .ه

آمما حیدر بابادا بیلدی کی بیز تک هامی داغلار ،
ه
باغلانیب قؤل – قؤلا زنجیرده ، بولودلار اؤدیر آغلار ،ه
نه بیلیم ، بلکه طبیعت ئوزی نامرده گون آغلار ،ه
اگری یؤللاری آچارکن ، دوز اؤلان قؤللاری باغلار ،ه
صاف اؤلان سینه نی داغلار !ه
داغلارین هر نه قؤچی ، طرلانی ، جئیرانی ، مارالی ،ه
هامی دوشگون ، هامی پؤزغون ، سینه لر داغلی ، یارالی ،ه
گون آچان یئرده سارالی !ه

آمما ظن ائتمه کی داغلار یئنه قالخان اؤلاجاقدیر ،
ه
محشر اؤلماقدادی بونلار ، داها وولقان اؤلاجقدیر ،ه
ظلم دونیاسی یانارکن ده تیلیت قان اؤلاجاقدیر !ه
وای...! نه طوفان اؤلاجاقدیر !ه

دئدین : آذر ائلی نین ، بیر یارالی نیسگیلی یم من ،
ه
نیسگیل اؤلسام دا ، گولوم ! بیر ابدی سؤیگولی یم من ،ه
یاد منی آتسا ، ئوز گلشنیمین بولبولی یم من ،ه
ائلیمین فارسیجادا ،دردینی سؤیله ر دیلی یم من ،ه
حققه دؤغرو نه قارانلیق ایسه ، ائل مشعلی یم من ،ه
ابدیت گولی یم من !ه

نیسگیل اؤل چرچیه قالسین کی ، جواهر نه دی قانمیر ،
ه
مدنیت ده بین ایلیر بدویت ، بیر اوصانمیر ،ه
گون گئدیر ، آزقالا باتسین ، گئجه سیندن بیر اؤیانمیر ،ه
بیر ئوز احوالینه یانمیر !ه
آتار انسانلیغی ، آمما یالان انسابی آتانماز ،ه
فتنه قؤوزانماسا بیر گون گئجه آسوده یاتانماز ،ه
باشی باشلاره قاتانماز !ه

آمما مندن ساری ، سن آرخایین اؤل ، شانلی سهندیم ،
ه
ده لی جئیرانلی سهندیم .ه
من داها عرش علاکؤلگه سی تک باشدا تاجیم وار ،ه
الده موسی کیمی فرعونه غنیم ، بیر آغاجیم وار ،ه
حرجیم یؤخ ، فرجیم وار
من علی اؤغلویام ، آزاده لرین مردی ، مرادی ،
ه
اؤ ، قارانلیقلارا مشعل ،ه
اؤ ، ایشیقلیقلارا هادی ،ه
حققه ، ایمانه منادی !ه
باشدا سینماز سپریم ، الده کوتلمز قلجیم وار !ه





___________

Şəhriyar - Səhəndim



___________

No comments: