Mannequin factory 5, Sydney — David Moore, 1974
_____________
نصرت الله مسعودی
حالِ آقای کشوری
مدتی بود استفراغ می‌کرد. عکس و اندوسکوپی و آزمایش‌های جورواجور هم چیزخاصی را نشان نمی‌داد .مردم شهر« هَپَلی هَپو » که اکثراً مردمی حاذق، ماهر، متخصص و مفتی بودند و فشار بی‌امان دانایی اکثر مواقع به اشکال سر راست و پیچیده از اعضاء و جوارح معلوم و نامعلومشان می‌زد بیرون، هرکدام به فراخور پیراهن‌هایی که پاره پوره کرده‌بودند، اکثراً در بیان تجربیات ازهم پیشی می‌گرفتند. هپلی هپویی‌ها در چه دره‌هایی که فارغ البال، در سوز سرما والعطش گرما ، آرنج روی زانو وکف دست راست زیر چانه ، باد را در باد رها نکرده بودند و چه آخیش‌هایی که بعد از آن حالت چمباتمه از ته دلشان سر برنیاورده بود. این مردم آن‌قدر از ته دل برای هم می‌سوختند، که مثالش را در افسانه‌ها هم نمی‌شد پیدا کرد. همین خاصیت سبب شده بود که بارها وبارها درباره‌ی بیماری صعب العلاج آقای کشوری اظهار نظرو اظهار هم‌دردی کنند. می‌گفتند یکی‌شان گفته: کشوری اون‌قده روی زمین سفت راه رفته که سردی‌اش شده ولازمه که هفت شب ِ اول ماه، تا سه ماه، نبات کوبیده را با آب ریحان قاطی کرده نصف لیوانی از آن را درحالی‌که پای چپش را از عقب بلند کرده، با چشم بسته میل کند. یکی گفته: آب ریحان تنها موقعی افاقه می‌کنه که به وقت گرگ ومیش، اون هم با وضعیت چمباتمه صرف بشه. دیگری فرموده: علاج کار اینه که درست در پانزدهم ماه، آب انار را البته به قدرکفایت، طوری که موقع نشستن توی طشت تا بند ناف بیمار بالا بیاید با آب هندوانه قاطی کند و رو به شمال، با بدن شل توی آن بنشیند و نیم ساعت به نیم ساعت ، دقیقاًً نیم استکان از آن را با چهار مثقال زیره کوبیده سربکشد.مرد معمری که می‌گفتند: سنش از صد به بالا بوده به ذهنش رسیده که احتمالاً این بیماری باید کار اجنه باشه و گفته چون می‌داند، که این کشوری‌ها از قدیم وندیم هرگز اهل احتیاط نبوده به احتمال صد در هزار، این نتیجه و نبیره آن‌ها نیز، سه شنبه یا چهارشنبه شبی از روی حماقت و بی احتیاطی، آب داغ ریخته رو بال از ما بهترون،و اونا هم عذاب استفراغ و براش مقرر کرده‌اند. و البته وسط این همه حرفای جورواجور، می‌گفتند: یکی از اقوام آقای کشوری هم که به قول« اسی بدبیار» تازه از بلد ِپرازبلا و بلیه‌ی پاریس آمده بوده. و دم به ساعت بی‌خود و بی‌جهت دوش می‌گرفته و از آن عطرهای بی پدرِ مکش مرگ مااستفاده می‌کرده، گفته بوده که فکر میكندبیماری جناب کشوری از اعصابشه و این حالت احتمالاً از عوارض شرایط استراتژیکه. ومی‌خواسته بیشتر توضیح بدهد که چند نفری ناگهان هو کشیده‌اند.
و درست دو روز پس از این اظهار نظر بوده که آدمی جادار و طایفه دار با تشر فرموده: که اعصاب معصاب و این کلمه‌ی استراجیک مال غربی‌ها‌ی بی پدرومادر، حرف نفوذی‌هاست. وآن‌قدر به خاطر جملاتی که گفتنشان برای جناب عالی باعث شرمساری من می‌شود، متحمل انقباض و انبساط اسافل اعضا گردیده، که سه
چهار نفر از حاضرین هرکدام به جهت پیش دستی وسبقت از دیگری، طوری برایش آب آورده بوده‌اند که یکی‌شون آب را ریخته روی سر جواد سیاه. و البته جواد سیاه هم بعد از نگاه طایفه دار، وتنها به خاطر گل روی او، کوتاه آمده. وطایفه دار هم گفته: داشتم عرض می‌کردم، بله می‌گفتم
که اعصاب معصاب مال قرتی‌هاست. مال آن‌هایی است، که ایستاده قضای حاجت می‌کنن. و من، مِن باب تذکر عرض می‌کنم،اونایی که توی هَپَلی هَپو این حرف‌های مفت، را در دستورکار گذاشتن معلومه که گونی‌های سه خط با آن همه پول لعنتی براشون از کجا میاد.». شمشیر پور می‌گفت چه حکمتی در این جمله بود نمی‌دانم که بعد از گفتنش بلااستثنا صدای احسنت جماعت دو کوچه آن طرف‌تر سبب شد.که موج صدا به بند شلوار قنصور بگیرد و می‌گفتند تا قنصوربه خودش آمده، خشتک شلوار روی کفش‌های نیم‌دارش ول معطل شده بوده.
آن فرد جا دارو طایفه دار، چایی را که وسط حرف‌هایش آورده بودند نیمه تمام گذاشته و می‌گفتند، گفته‌بود: یک بزگر یک گله که هیچ اصلاً می‌تونه یک کرور آدم را گرکند. که در همین موقع « مراد کچل» را به زور به جلسه بر گردانده بودند. و طایفه‌دار ادامه داده بود ما برای پیش بینی و پیش‌گیری فقط و فقط تا یک ماه دیگرحوصله به خرج می‌دهیم، اگر کشوری با دوا و درمانی که عرض می‌کنم خوب شد که شد. وگرنه برای این‌که فردا پس فردااین بیماری مرموز دست‌آویز نظریه پردازی مردم دیار « ریقون ری» برای بازی با مسائل اساسی ما نشه، ضرورت دارد که این فرد بیمار به صورتی مسالمت آمیز«هپلی هپورا» ترک کند. و بیخ گوشی به نفری که با احترام بغل دستش چمباتمه زده بوده چیزی کشدار گفته و بغل دستی هم با احترامی درخور، دست راستش را روی چشم راست گذاشته. و می‌گفتند مرد طایفه دار برای تسلط بر اوضاع و احوال، تنها با یک تک صرفه از بین برده است. پچپچه‌هایی را که ممکن بوده، ابهت جلسه را مخدوش بکند. ودر ادامه‌ي گفته: اگر یادتان باشد هفته‌ي پیش می‌خواستم درباره‌ی کتابی صحبت کنم که.....
و انگار چیزی یادش آمده، لحن گفتارش راعوض کرده و لحظه‌ای پلک‌هایش را روی هم گذاشته و ادامه داده است که: ببیند، درست است که ما به جهت ارفاق، یک ماه به کشوری فرصت داده‌ایم. اما معنی‌اش این نیست که در این مدت ممکن است نظرمان تغیرکند. صدای‌های درسته وکاملاً درسته، حرف طایفه دار را تأیید کرده و طایفه دارسرشار از رضایت ادامه داده: بله دراین کتاب، جالینوس پی برده که یه هم‌چین بیماری‌هایی به جهت آن است‌که، بعضی افراد سر سفره بیشتر از دست چپ‌شون استفاده می‌کنن.» و در
سکوت محض مستمعین که دنبال راه علاج، چشم به دهان او دوخته بودنده‌اند، فرمود:« دوای دردش به عقل ناقص من..»که مستمعین همه با هم عرض کرده‌اند: بلا نسبت بزرگوار! بلا نسبت عین شرافت! «بله دوای این درد دراز کشیدن توی حوضچه‌های آب گرم ِگلاب‌دره است. » البته اگر شعورش را داشته باشد. و ضمن این‌که کمر بندش را شل‌تر می کرده گفته:
البته من خودم سعادت نداشتم همراه عیال که گاهی قسمتی از مغزش قولنج می‌کند، تنی به آب بزنم تا رفع سردی مزاج بشود. اما اونایی که سعادت داشتن، میگن از زور بخار آب، چشم چشم‌و نمی‌بینه.» پیر مردی که می‌گفتند، خیلی دنیا دیده بوده و سرد‌وگرم روزگار را حسابی چشیده، و دست به نقد سه زن عقدی داشته گفته:« شکرتان را می‌برم، این‌که چش، چشو نبینه ممکنه دست آدم، خدای نکرده خدای نکرده بخوره به کسی که محرم نباشه واین ... البته سر ما به اندازه‌ی پای شما نمی‌دونه، اما اشکال شرعی این چی میشه؟ و جوان بی‌تجربه‌ای که تحت تاثیر شوروحال جلسه به هیجان آمده بوده، شانه‌ها را بالا انداخته وگفته:« ایول !» و پیر‌مرد سه زنه به دور از انتظار بعضی‌ها گفته:«صد ایول به جمال مبارکت. معلومه شیر پاک خورده‌ای.»
و بعد از سکوتی که ظاهراً کسی معنایش را نفهمیده بوده عبدل چاه‌کن گفته: خب حاجی، از آب گرم گلاب‌دره می‌فرمودین! وحاجی که از دودمان وجیهی بوده با نگاهی عاقل اندر سفیه گفته: « نعوذبالله از دست بچه‌های امروزکه هیچ شرم وحیا ... اصلاً شماها حیا را..بلانسبت .. و بعد متفکرانه و آرام با کف دست سه بار زده به پیشانی.«مگه نفوذ اجنی شاخ داره یا دم» این را مراد چرچی گفته. و درهمین زمینه تا وقتی که آفتاب نیمی از خودش را برده پشت کوه ویلان‌دره، هرکسی چیزی گفته و«امشی زاده» هم گفته بیماری کشوریژنتیکیه و استدلال کرده که انگشت‌های پای چپ دایی ِکشوری شش تاست و دلیل آورده که هر موقع دایی‌ها عیب به پا هاشون بزنه از قدیم وندیم حکما گفتن که خواهرزاده‌ها حتماً به سرشون اصابت می‌کنه.و خیلی حرف‌های دیگه....ولی راجع به اون روز صبح شنیدم وقتی خانم کشوری چشمش به صورت رنگ پریده شوهرش می‌افته، خواب شب گذشته،برایش تداعی میشه و یهو هول ورش می‌داره. پنجه‌های پا و انگشای دستاش میشن عینه‌ویخ و یه‌دفعه گریه‌ش می‌گیره. و وقتی بعد از نیم ساعت خواهش و تمنا راضی میشه با گریه و بریده بریده حرف بزند،کشوری میگه نفهمیدی؛ کیا بودن که توی خواب می خواستن دهن منو با سیم رفو کنن؟ خوب حالا این بماند برای نامه بعد. اول، شنیده‌های آن جلسه را گفته باشم که فکر می‌کنم لازم‌تر باشد و قطعاً در آینده حرف‌های زیادتری برایت خواهم داشت. بله می‌گفتم آره نیم ساعتی می‌شده که مرد بغل دستی از جلسه با اجازه زده بوده بیرون. همان که چمباتمه نشسته بود را می‌گویم! که مرد جا دار گفته باز که بعضی قشقرق راه انداختن. امشی زده گوشه‌ی کت اش را زده بالا و گفته اگه رخصت بفرمایید، صداشونو ببریم. ولی طایفه‌دار گفته حتماً مشکلی بوده که غلیان کرده. می‌گویند که پنجاه شصت نفر با هم دم گرفته بوده‌اند: عطرهای انور آب سوقات اجنبیه، سوسول برو گم شو، لعنت به کراوات. و لعنت به کروات را دو بار تکرار می‌کرده‌اند. ملودی این دم گرفتنرا آن چنان قشنگ و پر ابهت ادا می‌کرده اندکه آدم یاد شلوار قنصور می‌افتاده.من که در هپلی هپو نبوده‌ام به وقت قشقرق. اما بعداً می‌گفتن ده یازده روز پس ازآن روز وآن ملودی، همان قوم و خویش کشوری هم که از فرانسه آمده بوده به علت سرایت بیماری کشوری ، درست به سبک و سیاق کشوری، به آن استفراغ مرموز گرفتار شده وآخر سر هم یک روز قبل از طلوع آفتاب، درحال قرنطینه از« هپلی هپو » کَت به کَت کشوری برده می‌شوند به طرف مرزهای جنوبی. بعضی‌ها هم گفته‌اند که چون ماشین به طرف کوهویلان دره می‌رفته احتمالاً به سویمرزهای غربی برده شده‌اند.
من که آن‌جا نبوده‌ام، آن چه را هم عرض می‌کنم،از طریق نامه و تلفن بعضی از دوستان کسب کرده‌ام، خواهش می‌کنم چنان‌چه مقدورشد، سری به هپلی هپو بزن. من به‌خاطر آن‌که خیالم راحت باشد که راه را گم نمی‌کنی همراه این نوشته، نقشه‌ی هپلی هپو را هم، ارسال می‌کنم.
انتظار دارم برایم بنویسی که در این وسط سرنوشت زن کشوری به کجا کشیده است. دوستان در این زمینه اطلاع دقیقی نداشتند که بدهند.
نمی‌دانم چرا سرنوشت این زن که من هرگز او را ندیده‌ام چنین دغدغه‌ی دلم شده است. و می‌دانم که تو حال مرا بهتر از هرکسی می‌فهمی. و یک چیز را هم خدمت آن دوست ادیب عرض کنم، اگر فعل‌های بود، بوده، گفته بوده‌اند، هست می‌باشد، مناسب به کار نرفته‌اند عفو بفرما.
که عرض کردم شما بهتراز هرکسی وضعیت این فعل‌ها را میتوانیبفهمی و مرا بیشتر و بیشتر می‌توانی درک کنی.
با عرض ارادت بلمکیان
___
Edith Piaf - La Foule
English translation here, a great live performance of this song can be seen here.
No comments:
Post a Comment